Trách nhiệm và quyền hạn của chủ đầu tư trong quản lý công trình xây dựng

Trong mọi dự án xây dựng, vai trò của chủ đầu tư không chỉ đóng vai trò của người đứng sau tài chính, mà còn là người chịu trách nhiệm quyết định và điều hành quá trình thực hiện dự án từ đầu đến cuối. Trách nhiệm của chủ đầu tư trong việc quản lý công trình xây dựng không chỉ đảm bảo chất lượng và tiến độ, mà còn tác động đến sự an toàn, môi trường, và thậm chí là sự phát triển bền vững của một khu vực. Hãy cùng IBOM tìm hiểu về trách nhiệm quyền hạn của chủ đầu tư trong quản lý công trình xây dựng trong bài viết dưới đây.

1. Chủ đầu tư là gì?

Trong lĩnh vực xây dựng và đấu thầu, khái niệm “chủ đầu tư” đóng một vai trò vô cùng quan trọng. Chủ đầu tư không chỉ là người hoặc tổ chức sở hữu vốn, mà còn là nhân tố quyết định và chịu trách nhiệm hàng đầu trong quá trình thực hiện dự án. Cụ thể, Luật Đấu thầu 2013 và Luật Xây dựng 2014 đã đưa ra định nghĩa về chủ đầu tư như sau:

Chủ đầu tư có thể là tổ chức sở hữu vốn, được giao thay mặt chủ sở hữu vốn, hoặc cơ quan, tổ chức, cá nhân sở hữu vốn, vay vốn hoặc được giao trực tiếp quản lý. Điều này có nghĩa rằng chủ đầu tư có quyền quản lý và giám sát các khâu khác nhau trong dự án, bao gồm cả việc sử dụng vốn để triển khai hoạt động đầu tư xây dựng.

2. Trách nhiệm của chủ đầu tư trong quản lý công trình xây dựng

Trách nhiệm của chủ đầu tư rất đa dạng và quan trọng để đảm bảo tính chất lượng, an toàn và hiệu quả của dự án xây dựng. Dưới đây là một số trách nhiệm cụ thể của chủ đầu tư:

• Lựa chọn tổ chức hoặc cá nhân có đủ năng lực để thực hiện công việc thi công, giám sát, kiểm nghiệm chất lượng công trình.
• Thông báo và chỉ định rõ nhiệm vụ, quyền hạn của từng cá nhân trong hệ thống quản lý chất lượng của dự án.
• Kiểm tra các điều kiện cần thiết để bắt đầu xây dựng dự án, dựa trên quy định của Luật Xây dựng.
• Đảm bảo sự phù hợp của nhà thầu với hồ sơ thi công và hợp đồng xây dựng.
• Đảm bảo việc huy động và bố trí nhân lực cho công việc thi công dự án theo hợp đồng cam kết.
• Giám sát và kiểm tra quá trình thi công của nhà thầu, bao gồm việc kiểm tra vật liệu, thiết bị lắp đặt, biện pháp thi công, tài liệu nghiệm thu.
• Tuân theo các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường trong quá trình thi công.
• Khi có nghi ngờ về chất lượng hoặc khi được yêu cầu bởi cơ quan nhà nước, tổ chức kiểm định chất lượng của các hạng mục trong công trình.
• Thực hiện nghiệm thu công trình khi công việc hoàn thành.
• Ra quyết định tạm dừng hoặc đình chỉ thi công công trình nếu phát hiện chất lượng công trình không đảm bảo về mặt kỹ thuật, an toàn, vệ sinh.
• Giải quyết các vấn đề phát sinh, sự cố xảy ra trong quá trình thi công, xây dựng.
• Lập báo cáo khi công trình hoàn thành và sẵn sàng đưa vào sử dụng, hoặc lập báo cáo đột xuất theo yêu cầu của cơ quan nhà nước.
• Thuê nhà thầu tư vấn, giám sát một phần hoặc toàn bộ các công việc theo quy định của Luật Xây dựng.

Tham khảo ngay Phần mềm hỗ trợ Quản lý dự án xây dựng IBOM ngay tại đây: https://ibom.vn/giai-phap-blank/giai-phap-quan-ly-du-an-dau-tu-xay-dung.html

3. Quyền hạn của chủ đầu tư trong quản lý công trình xây dựng

3.1 Trong việc lập và quản lý thực hiện dự án đầu tư xây dựng

Chủ đầu tư có quyền yêu cầu các đơn vị liên quan cung cấp thông tin và tài liệu liên quan đến việc lập và quản lý dự án. Họ cũng có thẩm quyền quyết định về việc thành lập hoặc giải thể Ban quản lý dự án. Chủ đầu tư được hưởng các quyền khác theo quy định của pháp luật.

3.2 Trong việc khảo sát xây dựng

Chủ đầu tư có quyền thực hiện các hoạt động khảo sát xây dựng. Họ có thẩm quyền ra nhiệm vụ khảo sát xây dựng và có quyền yêu cầu đơn vị thực hiện nhiệm vụ khảo sát theo quy định. Chủ đầu tư cũng được ủy quyền để tạm dừng hoặc chấm dứt hợp đồng khảo sát xây dựng theo luật.

3.3 Trong việc thiết kế và xây dựng

Chủ đầu tư có quyền tự thiết kế xây dựng nếu đáp ứng đủ năng lực thiết kế. Nếu không có đủ năng lực, họ có quyền giao nhiệm vụ thiết kế cho đơn vị chuyên môn phụ trách. Chủ đầu tư cũng có quyền yêu cầu sửa đổi thiết kế hoặc thay đổi nhà thầu thiết kế xây dựng khác.

3.4 Trong việc thi công xây dựng công trình

Chủ đầu tư có quyền tự triển khai hoặc lựa chọn nhà thầu có đủ năng lực xây dựng công trình. Họ có trách nhiệm giám sát và yêu cầu nhà thầu xây dựng tuân thủ hợp đồng. Chủ đầu tư cũng có quyền đình chỉ và thay thế đơn vị triển khai công trình khác nếu cần thiết. Nếu xảy ra vấn đề về chất lượng công trình, họ có quyền yêu cầu đơn vị thi công khắc phục hậu quả và đề nghị các cá nhân, tổ chức có liên quan hợp tác để hoàn thiện công trình.

3.5 Trong việc giám sát thi công xây dựng công trình

Chủ đầu tư có quyền tự thực hiện hoặc lựa chọn nhà thầu giám sát thi công. Họ cũng có quyền thay đổi người giám sát nếu cần thiết và đánh giá hiệu quả công việc của nhà thầu giám sát. Những quyền hạn này được quy định trong hợp đồng và theo quy định của pháp luật.

Lời kết

Qua bài viết trên của IBOM, trách nhiệm của chủ đầu tư trong quản lý công trình xây dựng không chỉ là việc đầu tư tài chính mà còn là nhiệm vụ quan trọng trong việc quản lý, giám sát và đảm bảo sự thành công của một dự án xây dựng. Họ còn là người đảm bảo rằng công trình được thực hiện đúng theo các quy định pháp luật và các tiêu chuẩn an toàn môi trường. Điều này đòi hỏi sự am hiểu sâu rộng về quy trình xây dựng cũng như khả năng tương tác với các đối tác trong dự án.